Terug in Afrika: mijn eerste maand in Burundi

Mijn thuiskomst en verblijf in Nederland was vervolgens van korte duur. Want na 2,5 maand kon ik al weer aan mijn nieuwe baan en tweede Afrikaanse reis beginnen. Ditmaal richting Bujumbura, Burundi.

Ik zit hier nu vandaag precies 1 maand. Mijn eerste indruk van Bujumbura is dat het hier erg rustig, geordend en vochtig warm is. Deze hoofdstad heeft iets dorps omdat het zoveel kleiner is dan de andere Afrikaanse hoofdsteden die ik tot nu toe heb gezien, er zijn bij lange na niet zoveel auto’s en er zijn niet echt supermarkten. Wel zijn er veel kleine ‘camping winkeltjes’ met veelal houten schappen en handgeschreven prijzen, maar het is duidelijk meer zoeken en minder aanbod in merken dan in bijvoorbeeld Kampala. Gelukkig hebben een collega en zijn vrouw zich goed over me ontfermd en me een beetje wegwijs gemaakt. De wegen in Bujumbura zijn opvallend goed, de hoeveelheid afval op straat valt me ook alles mee en lijkt het allemaal wel z’n gangetje te gaan. Daarnaast is het ook elke zaterdagochtend tot 10:30 ‘autovrije ochtend’ en moet iedereen verplicht communitee service doen of sporten. Iets waarvan ik ook maar gebruik ben gaan maken en door me elke zaterdagochtend aan te sluiten aan de hordes hardlopers.

De omgeving van Bujumbura is ook erg mooi. Het ligt aan de voet van een berg en aan de andere kant is Lake Tanganyika dat zich uitstrekt tot Congo. Aan de warmte daarentegen moe(s)t ik wel erg wennen, evenals het feit dat men hier Frans spreekt. Ik merk dat ik graag net zo geinteresseerd met mensen op straat wil praten als ik in de engelssprekende landen in Afrika deed, maar toch is dat nu een stuk lastiger.

Aan de andere kant heeft dit ook al tot grappige situaties geleid. Zo wilde ik op een keer aardappels kopen en ging op m’n fiets richting een straat waar ik wist dat vaak een groepje straatverkopers zat en ik ooit eerder aardappels had gekocht. Ik stopte en vroeg aan de verkopers ‘Je voudrais les pommes de terre. Ou est les pommes de terre?’ Maar in plaats van dat ze me een kant op wezen, kwamen er een stuk of 6 op mij af en begonnen ze hun eigen waar aan te prijzen. Paprika, mango, avocado, sperziboontjes, erwtjes, noem het maar op, vanalles werd in mijn gezicht gedrukt en in het Frans aangesprijst. ‘Non, non, je voudrais les pommes de terre.’, herhaalde ik steeds, al moest ik erg lachen om de drukke verkopers om mij heen en moest ik bekennen dat ik toch ook het een en ander nodig had. Oke dan, ‘L’avocat, c’est combien? Est les harcots vert?’, vroeg ik en haast voor ik het wist had ik een avocado in de ene hand en een zak sperziboontjes in de andere en had ik nog niets betaald. De andere verkopers vonden dit aanleiding om nogmaals hun waar aan te prijzen, maar ik riep in mijn beste Frans boven de verkopers uit, ‘Je voudrais payer, ou est le madam de l’avocat et les haricots?’. Er kwam een hand ophoog en ik duwde een briefje geld erin, waarna ik zag dat het werd doorgegeven. Het zal wel goed zijn dacht ik.. Ik wurmde me uit het groepje en vervolgde mijn zoektocht naar aardappels. ‘Les pommes de terre? Ou est les pommes de terre?’, bleef ik rondvragen, en kocht ondertussen nog een mango die me onder mijn neus gedrukt werd. Uiteindelijk, na heel wat heen en weer gestuurd te zijn, werd ik de juiste kant op gewezen (slechts 20m verder..) en kon ik eindelijk mijn aardappels kopen. Hahaha, wat een chaos dacht ik terwijl ik met een volle tas wegfietste.

Twee andere grappige chaos momenten dienden zich aan op het
vliegveld. Waarvan de eerste bij aankomst in Burundi toen ik mijn visum probeerde te regelen. Ik en de andere passagiers vulde netjes alle formulieren in en liepen naar een balie waarop VISA stond geschreven. Hier zaten vier mannen achter die allemaal erg geconcentreerd een procedure leken te volgen waar geen van de touristen iets van snapte. Het was duidelijk dat ze iets met het visum te maken hadden en dat we ons paspoort af moesten geven, maar behalve dat dit van de ene naar de ander ging, gescand en bestudeerd werd, begreep ik niet wat ze deden. De mensen om mij heen leken het eveneens niet te snappen, maar de mannen achter de balie leken zich hier niets van aan te trekken en gingen gestaag door. Na een behoorlijke tijd kregen we onze paspoorten onveranderd terug en werden we zonder te hoeven betalen weggestuurd. Huh? Ik snapte er niets van. Toen zag ik opeens dat er nog een balie was, waar ook mensen voor stonden te dringen en paspoorten heen en weer gingen. Dit bleek toen de ‘betaal-balie’. Na weer lang hier wachten en kijken hoe de werknemers met de grootste zorgvuldigheid onze dollars bestudeerde en gladstreken, kreeg ik eindelijk mijn paspoort – wederom onveranderd – terug. Blijkbaar moest ik nu weer terug naar balie 1 om het visum daadwerkelijk te krijgen.. ‘He,he, lekker inefficient’, dacht ik terwijl ik zeker een uur later richting mijn koffer liep.

Het tweede chaotische moment op het vliegveld was toen ik voor een meeting naar Rwanda moest. Ik was netjes ingecheckt, door de douane etc., maar vreemd genoeg kreeg ik nergens mij boardingpass. Al wachtend op de oproep dat we gingen boarden, zag ik toen twee mannen met een stapel gele kaartjes rondlopen en mensen aanspreken. Hmm, dat zou wel eens iets met mijn boardingpass te maken kunnen hebben, dus ik besloot even te informeren. En inderdaad, de mannen bleken handgeschreven tickets bij zich te hebben en op zoek te zijn naar de bijbehorende passagiers. Wederom, niet echt efficient in mijn ogen, maar het leek zo to horen. Ik bleef nog een half uurtje navragen en werd steeds gevraagd op een andere plek te wachten, maar toen kwam er eindelijk een man met mijn boardingpass. Het was weer gelukt… een soort van dan ;-)

In Rwanda, waar ik dus een paar dagen heen was gegaan voor een meeting, zat ik in een chique hotel met sportfaciliteiten. De korte vlagen die ik van de stad Kigali heb gezien, deden me eveneens erg georganizeerd en schoon aan. Het leek iets drukker dan in Bujumbura, met nog lang niet zo druk en chaotisch als Kampala of Nairobi. Tijdens mijn verblijf besloot ik ook een avondje de sportschool van het hotel te bezoeken, maar ontdekte al snel het een lokale sportschool was waar het hotel enkel een contract mee had. Naja, ik had mijn sportkleren al bij me en voelde er ook niet veel voor om de hele avond stil te blijven zitten op mijn hotelkamer, dus ik zette mijn plan toch door. De sportschool leek in veel opzichten op een sportschool in Nederland: dezelfde apparaten, een personal trainer die tussen de groepjes sportende mensen rondliep, een grote spiegelwand, muziek en zelfs posters die ik herkende van de sportschool in Wageningen. Desondanks was het warmer, de zweetlucht intenser, de apparaten wat ouder, de ruimte krapper opgezet, de gemiddelde bezoeker gespierder en bezweter dan ik gewend was en was ik de enige blanke in de ruimte. Ik voelde me eerst wat opgelaten, maar kon ook wel genieten van het ervaren van deze overeenkomsten en verschillen. Wel hield ik het bij enkel de crosstrainer, waarna ik me toch snel weer naar mijn veilige hotelkamer begaf…

Een andere reis die ik nu al weer heb gemaakt is naar Oeganda. De Board of trusies van IITA kwam hier langs en ik was gevraagd te helpen met wat voorbereidingen vanwege mijn betrokkenheid tijdens mijn stage. Het was super om weer terug te zijn, en het voelde haast een beetje als thuiskomen. Het was leuk om iedereen weer te zien en ik verbaasde me over de veranderingen in mijn oude wijk Bukuto. Er waren weer huizen weg, appartementencomplexen bij en de wegen hadden grotere gaten dan ooit. Het was ook sprinkhanen seizoen, waardoor er de hele nacht lang verspreid over de stad grote lampen brandde met installaties om deze insecten te vangen. Het was alsof we omgeven waren door Nederlandse kassen, want de nacht was lang niet zo donker als normaal.. Mijn verblijf in Kampala werd verder interessant gemaakt doordat er bij aankomst iets stuk was gegaan bij het electriciteitsbedrijf, waardoor we een ruime week op enkele verloren uren na zonder stroom zaten in het studentenhuis waar ik wederom sliep. Oftewel, koken en eten met kaarslicht, al het eten dat je had zo snel mogelijk opeten voor het zou bederven, zuinig doen met telefoons en andere electra, en ik genoot van mijn eerste ‘cold candlelight shower’ ooit. Nog niet eens zo verkeerd ;-)

Nu ben ik weer terug in Bujumbura en kan terugkijken op een geslaagde eerste maand. Wat een bijzondere baan om zo in vier verschillende landen te helpen met zo’n groot project. Ik ben benieuwd wat de komende tijd me gaat brengen!

Liefs vanuit het zonnige Burundi,
Dieuwke